Karca yazılmış metinlerin en eskileri Mısır’da Abu Simbel, Abydos, Memphis ve Sakkara’da ortaya çıkmıştır. Bunun nedeni, Mısır Firavunu Psammethikos için Mısır’da paralı asker olarak görev yapan Karialı askerlerdir.
Bugün Anadolu’nun güneybatısına ( Muğla civarı) denk gelen bölgede yaşamış Karyalıların konuştuğu ve yazdığı dil olan Karca; aynı dönemde yaşayan Helenler tarafından kaba ve anlaşılmaz olarak görülüyordu. Karcayı Helenlere bu şekilde gösteren ise olasılıkla harflerin ses değerlerinin oldukça farklı olmasıydı. Helencedeki P harfi (rho), Karcada Ş’ye, D – I’ya, K – T’ye, E – Ü’ye denk geliyordu. Helencedeki K harfi (kappa) ya da π (pi) harfleri ise Karcada yoktu. Bu nedenle kafaları karışan Helenler olasılıkla Karyalıları anlamakta zorluk çekiyorlardı.
MÖ 7. yüzyıldan 4. yüzyıla kadar tarihlenen pek çok Karca yazıt bulunmuştur. Karya dilinde yazılmış metinlerin en eskileri Karia Bölgesi’nde değil; Mısır’da Abu Simbel, Abydos, Memphis ve Sakkara’da ortaya çıkmıştır. Bunun nedeni, Mısır Firavunu Psammethikos için Mısır’da paralı asker olarak görev yapan Karialı askerlerdi. Genellikle kutsal alanların duvarlarında yazılan grafittiler ile adak eşyaları ve mezar hediyeleri üzerine yazılmış isimlerden oluşan bu yazıtların, en eski Karca yazıtlar olduklarını söylemek mümkündür.
Onurlandırma Steli
Bulunduğu Yer: Dalyan (Muğla)
Dili: Karca-Helence
Tarihi: MÖ 320
Malzemesi: Mermer
Fethiye Müzesi Koleksiyonu
İlk 18 satırı Karca, sonraki bir satırı Helence olarak günümüze ulaşan ve içeriğinden iki Atinalı’ya vatandaşlık hakkı verildiği anlaşılan Karca-Helence çift dilli bu yazıt; Karcanın o dönemde hâlen yaşayan resmî bir dil olduğunu göstermektedir. Bu yazıt aynı zamanda Karca dilinin kısmen çözülmesini de sağlamıştır. Anadolu dilleri ile bağlantı kurulabilecek Karcadaki birçok kelimenin anlamı hâlâ bilinmemekte olup, metinlerin çevrilmesindeki zorluklar devam etmektedir.
